किन यति धेरै क्रिश्चियन सम्प्रदायहरू (Denominations) छन्?
A brief church history
चर्चको संक्षिप्त इतिहास
यहाँ शुरुआतीहरूको लागि चर्च इतिहासको संक्षिप्त र सरल सिंहावलोकन छ, जसले आज किन यति धेरै क्रिश्चियन सम्प्रदायहरू छन् भनेर व्याख्या गर्दछ:
१. प्रारम्भिक चर्च (पहिलो-चौथो शताब्दी)
येशू र प्रेरितहरूबाट सुरु भयो।
येशूको पुनरुत्थान पछि, प्रेरितहरूले उहाँको सन्देश फैलाए।
प्रारम्भिक ख्रीष्टियनहरू घरहरूमा भेट्थे र प्रायः रोमन साम्राज्यद्वारा सताइएका थिए।
नयाँ नियम यसै समयमा लेखिएको थियो।
२. ईसाई धर्म वैध बन्छ (चौथो शताब्दी)
३१३ ईस्वीमा, सम्राट कन्स्टेन्टाइनले रोमन साम्राज्यमा ईसाई धर्मलाई वैध बनायो।
ईसाई धर्म संगठित भयो र राजनीतिक शक्तिसँग नजिकबाट जोडियो।
चर्चका नेताहरू परिषदहरूमा भेला भए (जस्तै नाइसिया परिषद्, ३२५ ईस्वी) सिद्धान्तहरू स्पष्ट पार्न (जस्तै ट्रिनिटी)।
३. चर्च विभाजन: पूर्व र पश्चिम (१०५४ ईस्वी)
सांस्कृतिक र राजनीतिक भिन्नताहरूले ठूलो विभाजन निम्त्यायो:
पश्चिमी चर्च (रोम) रोमन क्याथोलिक चर्च बन्यो।
पूर्वी चर्च (कन्स्टान्टिनोपल) पूर्वी अर्थोडक्स चर्च बन्यो।
यो विभाजनलाई महान् विभाजन (Great Schism) भनिन्छ।
४. प्रोटेस्टेन्ट सुधार (१५०० को शताब्दी)
युरोपका धेरै मानिसहरूले (मार्टिन लुथर जस्तै) भ्रष्टाचार र झूटा शिक्षाहरू (जस्तै भोग बेच्ने) को लागि क्याथोलिक चर्चको आलोचना गरे।
१५१७ मा, लुथरले आफ्ना ९५ थेसिसहरू पोस्ट गरे - यसले प्रोटेस्टेन्ट सुधार सुरु गर्यो।
धेरै नयाँ समूहहरू क्याथोलिक चर्चबाट अलग भए, प्रोटेस्टेन्ट सम्प्रदायहरू (जस्तै, लुथरन, रिफोम्ड, एङ्गलिकनहरू) गठन गरे।
५. थप प्रोटेस्टेन्ट सम्प्रदायहरू (१६००–१८०० को शताब्दी)
मानिसहरूले आफैंले बाइबल अध्ययन गर्दा, विभिन्न व्याख्या र जोडहरूमा आधारित थप समूहहरू गठन भए:
ब्याप्टिस्टहरू (विश्वासीको बप्तिस्मा)
मेथोडिस्टहरू (व्यक्तिगत पवित्रता, जोन वेस्लीद्वारा स्थापित)
प्रेस्बिटेरियनहरू (एल्डरहरूद्वारा शासित)
पेन्टेकोस्टलहरू (पवित्र आत्मामा जोड)
धेरै अन्य...
६. विश्वव्यापी मिसनहरू र आधुनिक आन्दोलनहरू (१८००–आज)
मिसनहरू मार्फत ईसाई धर्म संसारभर फैलियो।
१९०० को दशकमा, नयाँ आन्दोलनहरू देखा परे:
पेन्टेकोस्टल र क्यारिज्म्याटिक आन्दोलनहरू (आध्यात्मिक वरदानहरूमा केन्द्रित)।
गैर-साम्प्रदायिक चर्चहरू (ऐतिहासिक सम्प्रदायमा बाँधिएका छैनन्)।
स्वतन्त्र चर्चहरू, घर चर्चहरू, र अनलाइन चर्चहरू।
किन यति धेरै सम्प्रदायहरू?
बाइबलको फरक व्याख्या।
विभिन्न जोडहरू (जस्तै, बप्तिस्मा, चर्च संरचना, आराधना शैली)।
विभिन्न संस्कृति र भाषाहरू।
केही विभाजनहरू असहमतिका कारणले हुन्छन्; अरूहरू मिसन र वृद्धिका कारणले हुन्छन्।
एउटा चर्च, धेरै शाखाहरू
जबकि धेरै सम्प्रदायहरू छन्, सबै साँचो ईसाई चर्चहरूले निम्न कुराहरूमा विश्वास गर्छन्:
येशू ख्रीष्ट प्रभु र मुक्तिदाताको रूपमा
बाइबल परमेश्वरको वचनको रूपमा
विश्वासद्वारा अनुग्रहद्वारा मुक्ति
तिनीहरू एउटै रूखका फरक हाँगाहरू जस्तै हुन्।